Ratironhia’kehronòn:ke, Kanatakonhró:non Ska’nikòn:ra Tsi Ia’tehotirihwaientà:se Raotitióhkwa sahontkennísa’. Tho nón: tionatahsnié:nen ne Kahnawà:ke Katsénhaienhs Kahsennénhawe Sky-Deer tánon’ Kahnawà:ke Tsi Iontatshennaráhkhwa’ Ioió’te Rose-Ann Morris. (Jessica Oskenón:ton, Kanien’kehá:ka Na’kòn:ne Rontehnhohanónhnha’ Tewaterihwarenià:tha’)
[juiz_sps buttons=”facebook, twitter, mail”]
Ratironhia’kehronòn:ke, Thotiién:ton’s Raotitióhkwa nón:we thonatkenníson, tho ítewe’skwe’ ne Kahsennénhawe Sky-Deer, Kahnawà:ke Katsénhaienhs, ioteríhonte ne akahiatonhserenhá:wake’ tánon’ aioió’teke’ ne Kahnawà:ke Iontatshennaráhkhwa’, wa’kèn:ron’, “Tóka’ iah thaiakwakwé:ni’ ska’nikòn:ra aionkwá:ton’se’ tánon’ aiakwará:ko’ oh nahò:ten kén:ton, né: ki’ kén:ton tsi iah tha’takateniónhake’ tsi nahò:ten ó:nen kén:ton, né: tsi iah thaón:ton’ aiakwarihwaka’eniónhseke’.”
Ó:nen áhsen nieioiénhton rotirihwaka’én:ion, tánon’ iah thia’tehotirihwaientà:se.
Ohna’kénhaton shahontkennísa’, tsi nihá:ti tho thón:ne’skwe’ tahonte’nikonhró:ten’ wahón:nehrek tóka’ teiotonhontsóhon aontonhsé:tonke’ tó: ní:kon ne raotinekwénhsa ne onkwehonwehnéha.
Sky-Deer wa’kèn:ron’, “Wahatirihwà:ren’ tóka’ teiotonhontsóhon 25% akénhake’, sok akò:ren’ wa’ì:ron’ 30%, sok 50%. Thó:ne ónhka’k wa’erihwanón:ton’ ne Iontatshennaráhkhwa’ nón:we rotiio’ténion enhatiweiennén:ta’ne’ ne kahwatsiratátie’ kahiatonhsera’shòn:’a, tánon’ ne ohiatonhkwa’shòn:’a. Né: ò:ni’ wa’erihwanón:ton’ ne aionkhina’tón:hahse’ oh neniá:wen’ne’.”
Iontatshennaráhkhwa’ rotiio’ténion wahshakotina’tón:hahse’ ne kahwatsiratátie’ kahiatonhsera’shòn:’a, tánon’ tahónhtka’we’ ne kahiatonhkwatshenriónkwen, tánon’ wahshakotina’tón:hahse’ oh neniá:wen’ tóka’ enkarákwenke’ ne 25, 30 tánon’ 50%.
Iontatshennaráhkhwa’ rotiio’ténion wahonnì:ron’ tsi 1 iohsénhseronte tánon’ 2 tewen’niáwe nihá:ti thatihsén:nare ne Koráhne, nek tsi iah Kahnawà:ke tehatihsén:nare. Ronónha’ se’ enhonate’shennaién:take’ ne enthontatshennínion’te’ tóka’ 4 nihá:ti rotihsotsherá:ien ronnonkwehón:we.
Arlene Beauvais, Kahnawà:ke Iontatshennaráhkhwa’ ioió’te, wa’tkarihwathe’tánion’ tó: nihá:ti enhonate’shennaién:take’ ne aontahontatshennínion’te’ tóka’ 25%, 30%, tóka’ ni’ 50% akarákwenke’.
Sky-Deer wa’kèn:ron’, “Ionkwahkwísron ne aonterihwatén:ti’ nè:’e tsi 1,200 nihá:ti ronate’shén:naien aontahontatshennínion’te’ né: tsi tehotihsotsheranetárion ne 4 nihá:ti ronnonkwehón:we. É:so rá:ti rotinekwenhsí:io ne kèn:’en ahatinákereke’.”
Nek tsi iah akwé:kon teierihwanòn:we’s.
Tseià:ta Kahnawa’kehró:non wa’ì:ron’, “Taiakwà:senhte’ tsi ní:kon teiotonhontsóhon. Kanehsata’kehró:non eniakwá:ton’.”
Ò:ia’ iakón:kwe wa’ì:ron’, “Enkì:ron’ ní: tsi teiotonhontsóhon arónen sha’tahatinekwenhsihénhake’ ne tehotihsotsherá:ne né: tsi iakwanóhstats tsi niionkwarihò:ten tánon’ tsi niiakwaia’tò:ten.”
Nek tsi Sky-Deer wa’akohró:ri’ tsi nihá:ti tho thón:ne’skwe’ tsi tekatáhston ne ahotíniake’ iah tehonnonkwehón:we tánon’ ronnonkwehón:we ne Onerahtohkó:wa 22 shiskare 1981 shiiohserò:ten.
Sky-Deer wa’kèn:ron’, “Tsi nihá:ti iah aóhskon tehonnonkwehón:we ronwatiien’okòn:’a wahotíniake’ ne iah tehonnonkwehón:we – Enhotihsennaksénhake’ tóka’ nowén:ton tenhonatere’seranetárionke’. Kèn:’en ki’ ratinákere, kèn:’en ki’ ronennakerá:ton, tánon’ ronwanehià:ron. Sewate’niéntha’ ne aietshiia’tanónhstate’, nek tsi ienietshiia’tínekenhwe’ ne é:so rá:ti ratihsén:nare nonkwaná:takon. Iah tekaianerenhseraríhsion. Iah tekaianerenhseraién:tahkwe’ ne ‘Seníniak, ia’seniiá:ken’n.’ Wá:tonskwe’ ne akwé:kon tho nahatí:iere’. Enietshihré:wahte’ ken ne òn:wa wenhniserá:te ratinákere né: tsi wa’thotirihwaién:ta’se’ iah shikaianerenhseraién:tahkwe’?”
Kevin Fleischer, Tehatiri’wakéhnhahs Kaia’takehnháhtshera Ronterihwatsterístha’ thaniarotáhrhoks, wahshakohró:ri’ tsi nahò:ten kahiá:ton tenkaté:ni’ tsi nihatiia’tò:ten ne tsi nihá:ti ó:nen ratihsén:nare ne Kahnawà:ke né: tsi kà:ron ne 50% nihonnonkwehón:we.
Fleischer wahèn:ron’, “Ò:ia entsetshinaktónnien’ ne ratihsén:nare né: tsi iah tho teió:re tehotinekwenhsí:io tsi ní:ioht ne ronátia’ke. Né: ní: watió’te ne aontakerihwakétstko’ thí:ken. Iah teká:ton tsi waterien’tahtsheráksen, ká:ton ki’ tsi ò:ia ká:ien ne aionnonhtonnión:ko’ tánon’ aiakehià:rake’.”
Sha’té:kon sha’tewahsén:nen wahatíhsa tsi ronatkenníson, tánon’ iah tehotirákwen oh nahò:ten akentónhake’. Iah tho thaiohtónhake’ tsi nahò:ten tiotierenhtáhkwen wa’kèn:ron’ ne Sky-Deer shontahontáhsawen’ ahontkennísa’, shé:kon ki’ ienshontahsónteren’ enshatihthá:rahkwe’ ne kí:ken nó:nen enshóntkennísa’ ne 26 shenská:rake’ ne Onerahtókha’.
Sky-Deer wa’kèn:ron’, “Shé:kon entsakwarihwaka’én:ion’ tánon’ tentsakwaia’torehtánion’ tsi niió:re entiakwarihwaié:rite’.”
